خرید برق تجدید پذیر یک راهکار مهم برای تامین برق و انرژی در جهان امروز است. رشد جمعیت و گسترش صنایع، باعث افزایش تقاضا برای انرژی بیش از هر زمان دیگری شده است. تاکنون بیشتر منابع انرژی جهان از طریق سوخت فسیلی تامین می‌شد؛ اما این منابع نه‌تنها محدود هستند؛ بلکه اثرات زیست‌محیطی مخربی نیز به همراه دارند. به همین دلیل، اکثر کشورها در حال جایگزینی سوخت‌های فسیلی با انرژی‌های تجدیدپذیر هستند و “تعرفه خرید تضمینی برق تجدیدپذیر” به یکی از اصلی‌ترین موضوعات روز در حوزه انرژی تبدیل شده است.
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در گسترش استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر، تعیین تعرفه‌های مناسب برای خرید این نوع برق است تا صنایع و کارخانه‌ها بتوانند آن را تامین کنند. تعرفه خرید برق تجدید پذیر، نه‌تنها انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی پاک ایجاد می‌کند، بلکه مسیر حرکت به‌سوی کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و بهبود شرایط زیست‌محیطی را هموار می‌سازد.
برق تجدید پذیر چیست؟
برق تجدید پذیر به انرژی‌ای گفته می‌شود که از منابع طبیعی و پایان‌ناپذیر تولید می‌شود. این منابع شامل خورشید، باد، آب و زیست‌توده هستند. برخلاف سوخت‌های فسیلی، انرژی‌های تجدید پذیر تولید گازهای گلخانه‌ای را به حداقل می‌رسانند و به حفظ محیط‌زیست کمک می‌کنند.
ضرورت تعیین تعرفه خرید برق تجدید پذیر
تعرفه خرید برق تجدید پذیر و تعیین آن، به‌عنوان یکی از ابزار‌های سیاست‌گذاری، نقش کلیدی در توسعه صنایع و تامین برق کشور ایفا می‌کنند. این تعرفه‌ها معمولاً شامل قیمت ثابت یا نرخ تشویقی هستند که به تولیدکنندگان تضمین می‌دهد سرمایه‌گذاری آن‌ها بازدهی مطمئنی خواهد داشت.
تعرفه خرید تضمینی برق تجدیدپذیر چقدر است؟
تعرفه خرید تضمینی برق تجدیدپذیر در تیرماه سال ۱۴۰۳ اعلام شد. برای دستگاه‌های اجرایی مبلغ ۷۱۲۰۴ ریال و برای مشترکین صنعتی مبلغ ۳۳۷۳۴ ریال به‌ازای هر کیلووات ساعت است و در قبوض مشترکین صنعتی و دستگاه‌های اجرایی که مشمول خرید برق تجدید پذیر هستند و تکلیف خود را انجام نداده‌اند اعمال می‌شود.
به گزارش خبرگزاری مهر:
در راستای اجرای ماده (۳) آئین نامه اجرایی ماده (۱۶) قانون جهش تولید دانش بنیان مصوبه هیأت وزیران در دی ماه ۱۴۰۲ مبنی بر تکلیف تأمین (۲) درصد از برق مصرفی صنایع با قدرت مصرف بیش از یک مگاوات از طریق انرژی‌های تجدید پذیر و همچنین تأمین (۵) درصد از برق مصرفی دستگاه‌های اجرایی مشمول ماده (۵) قانون خدمات کشوری از طریق انرژی‌های تجدید پذیر، متوسط تعرفه برق تجدید پذیر برای اعمال در قبض‌های صنایع مشمول ماده (۱۶) قانون جهش تولید دانش بنیان در تیرماه ۱۴۰۳ از سوی ساتبا اعلام شد.
طبق آیین نامه ماده (۱۶) قانون جهش تولید که مرتبط با خرید برق تجدید پذیر و تولید برق و توسعه صنایع و انرژی پاک است، صنایع با مصرف برق بالای یک مگاوات موظف هستند یک درصد از برق سالانه موردنیاز خود را از طریق خرید برق تجدید پذیر مثل خرید تضمینی برق خورشیدی ، خرید برق از نیروگاه خصوصی و خرید برق از نیروگاه‌ها ی مختلف یا احداث نیروگاه‌های تجدید پذیر تامین کنند. قیمت برق هر یک از این نیروگاه‌ها به صورت جداگانه ابلاغ می‌شود. صنایع و دستگاه‌های اجرایی باید این یک درصد که از برق تجدید پذیر تامین می‌شود را بعد از پنج سال باید حداقل به ۵ درصد برسانند در غیر این صورت قیمت برق مصرف شده توسط این صنایع با تعرفه برق تجدید پذیر که در بالا مطرح شد محاسبه می‌شود و از صنایع دریافت می‌شود.
مبالغ فوق ضمن تفکیک از قبوض برق به میزان ۵۰ درصد با رعایت اصل پنجاه و سوم قانون اساسی مستقیماً صرف تعرفه خرید تضمینی برق تجدیدپذیر می‌شود.
همچنین در راستای اجرای وظایف قانونی وزارت نیرو در زمینه توسعه نیروگاه‌های تجدید پذیر و پاک و با هدف اجرای ماده (۸) مصوبات شورای عالی انرژی کشور، مقرر شده است، کلیه دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده (۵) قانون خدمات کشوری مکلف هستند سالانه پنج درصد مصرف انرژی الکتریکی خود را تا رسیدن به سهم بیست درصد مصرف سال از طریق انرژی‌های تجدید پذیر و پاک تأمین کنند.
مشترکان مشمول از ابتدای سال ۱۴۰۳، پنج درصد از برق مصرفی خود را طریق انرژی‌های تجدید پذیر و پاک تأمین و در طول مدت چهار سال تا بیست درصد (سالانه ۵ واحد درصد) افزایش دهند.
در صورت رعایت‌نشدن این موضوع، انرژی مازاد مصرفی بر اساس حداکثر نرخ تابلوی برق سبز بورس انرژی در ماه قبل از صدور صورت‌حساب مشترکان مشمول، در قبض برق این مشترکان محاسبه خواهد شد.
نحوه خرید برق تجدید پذیر
خرید برق تجدید پذیر از شرکت های خرده فروشی برق به روش‌های زیر صورت می‌گیرد:
قرارداد دوجانبه برق
یکی از روش‌های به‌صرفه خرید برق تجدید پذیر، قرارداد دوجانبه برق است. این قراردادها به شرکت‌ها و حتی مصرف‌کنندگان خانگی امکان می‌دهند تا برق خود را مستقیماً توسط شرکت‌های خرده فروشی از تولیدکنندگان انرژی تجدید پذیر خریداری کنند. تولیدکننده و مصرف‌کننده در مورد شرایط قرارداد، مانند حجم برق، مدت قرارداد، و قیمت خرید برق تجدید پذیر توافق می‌کنند. در این مرحله، نیازها و ظرفیت‌های هر دو طرف مشخص می‌شود.
خرید برق از بورس انرژی
خرید برق از بورس انرژی روشی است که به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان امکان می‌دهد تا برق موردنیاز خود را با شرایط بهتر و قیمت مناسب تهیه کنند. این روش به ویژه برای خرید برق تجدید پذیر اهمیت دارد، زیرا مشوقی برای توسعه پایدار و استفاده از منابع پاک فراهم می‌کند. در این روش برق به عنوان یک کالا در بورس انرژی معامله می‌شود. قیمت برق تجدید پذیر در این روش توسط عرضه و تقاضا مشخص می‌شود. نیروگاه‌ها برق تولید شده خود را اعلام و مصرف‌کنندگان بر اساس نیاز خود، مقدار برق موردنظر و بازه زمانی خرید را مشخص کرده و سفارش خود را از طریق سامانه ثبت می‌کنند. در این مرحله، امکان تعیین قیمت پیشنهادی نیز وجود دارد.
معاملات به صورت مزایده‌ای انجام می‌شود و خریداران می‌توانند با بررسی قیمت‌ها و پیشنهادها، برق موردنیاز خود را با بهترین شرایط خریداری کنند. در این فرآیند، تعرفه خرید برق تجدید پذیر که توسط دولت یا بورس تعیین شده نیز اعمال می‌شود.
نقش دولت‌ها در ترویج خرید برق تجدید پذیر و تعیین قیمت برق تجدید پذیر
دولت‌ها نقش کلیدی در توسعه و ترویج انرژی‌های تجدید پذیر دارند. ارائه یارانه برای تعرفه خرید برق تجدید پذیر، مشوق‌های مالیاتی، و ایجاد قوانین حمایتی می‌تواند به افزایش استفاده از این منابع کمک کند. به‌عنوان‌مثال، برخی کشورها تعرفه‌های ترجیحی برای تولیدکنندگان انرژی تجدید پذیر تعیین کرده‌اند که موجب افزایش سرمایه‌گذاری در این حوزه شده است. با حمایت دولت‌ها، پیشرفت فناوری، و افزایش آگاهی عمومی، می‌توان به طور گسترده‌تری از مزایای منابع تجدید پذیر بهره‌مند شد. انتظار می‌رود که تا سال‌های آینده، سهم این نوع انرژی در تامین برق جهانی به طور چشمگیری افزایش یابد.
نتیجه‌گیری
خرید برق تجدید پذیر نه‌تنها یک انتخاب مسئولانه برای حفاظت از محیط‌زیست است، بلکه سرمایه‌گذاری در آینده‌ای پایدار و کم‌کربن محسوب می‌شود. هرچند چالش‌هایی در این مسیر تامین و تعیین تعرفه خرید تضمینی برق تجدیدپذیر وجود دارد، اما ب اکنون زمان آن رسیده است که با انتخاب آگاهانه‌تر، سهمی در ساخت جهانی پایدارتر داشته باشیم.
تعرفه خرید برق تجدید پذیر، ابزاری قدرتمند برای پیشبرد اهداف زیست‌محیطی و اقتصادی است. با طراحی صحیح و اجرای مناسب این تعرفه‌ها، می‌توان نه‌تنها به کاهش اثرات منفی تغییرات اقلیمی کمک کرد، بلکه راه را برای یک اقتصاد سبز و پایدار هموار ساخت. اکنون زمان آن رسیده که با حمایت از این سیاست‌ها، گامی بلند در جهت آینده‌ای پاک‌تر برداریم.