ماده 4 قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق و آیین نامه اجرایی

در سال‌های اخیر با توسعه صنایع مختلف و افزایش مصرف برق، صنعت برق که یکی از ارکان حیاتی برای توسعه اقتصادی و صنعتی است، با چالش‌ها و مشکلات زیادی روبه‌رو شده است. از یک طرف، نیاز روزافزون به انرژی برق برای پاسخگویی به نیازهای روزمره و صنایع مختلف افزایش یافته، و از طرفی دیگر، مشکلاتی مانند محدودیت منابع و مسائل زیست‌محیطی به موانعی جدی در مسیر توسعه این صنعت تبدیل شده‌اند. ماده ۴ قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق به عنوان بخشی از یک قانون جدید، با هدف رفع این موانع و ایجاد شرایط مطلوب برای رشد و توسعه پایدار این صنعت تدوین شده است. با اجرایی شدن ماده ۴، دولت قصد دارد فرصت‌های جدیدی را برای شرکت‌های خصوصی و دولتی در این حوزه ایجاد کند تا با آزادی عمل بیشتری به تولید و عرضه برق بپردازند.

ماده 4 قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق چیست؟

با اجرایی شدن ماده ۴ قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق، دولت قصد دارد فرصت‌های جدیدی را برای شرکت‌های خصوصی و دولتی در این حوزه فراهم آورد تا با آزادی عمل بیشتری به تولید و عرضه برق بپردازند. در واقع، هدف اصلی این ماده، افزایش تولید انرژی باکیفیت و پایدار است که بتواند نیازهای روزافزون کشور را به برق تأمین کند. ماده 4 یکی از 19 ماده قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق است.

صنایع انرژی‌بر موضوع ماده (3) این قانون با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نیرو مکلفند، حداقل 9000 مگاوات نیروگاه حرارتی با بازدهی حداقل پنجاه و پنج درصد (55%) و 1000 مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر و پاک تا پایان سال 1404 از محل منابع داخلی صنایع مذکور احداث کنند. در صورت عدم احداث، تأمین برق این صنایع در شرایط کمبود برق، در اولویت طرح‌های مدیریت مصرف برق وزارت نیرو قرار می‌گیرد. وزارت نیرو مکلف است از تأمین برق این صنایع، پشتیبانی و برق تولیدی مازاد آنها را منتقل کند. برق مازاد نیروگاه‌های فوق در بهابازار (بورس) انرژی و یا به صورت قرارداد دوجانبه قابل فروش است. وزارت نفت مکلف است با هماهنگی وزارت نیرو سوخت مورد نیاز نیروگاه‌های مذکور را تأمین کند.
وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است فرایند أخذ گواهی برچسب انرژی را برای محصولات انرژی‌بر کلیه صنایع، پیاده‌سازی و بر مبنای آن در راستای بهبود بهره‌وری انرژی اقدام کند.
آیین نامه اجرائی این ماده مشتمل بر دستورالعمل نحوه تأمین سوخت این نیروگاه‌ها ظرف دوماه پس از تاریخ لازم‌الاجراء شدن این قانون به پیشنهاد وزارتخانه‌های نفت، نیرو و صنعت، معدن و تجارت تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد.

تاثیرات ماده 4 قانون مانع زدایی صنعت برق

با اجرای ماده ۴ قانون مانع زدایی صنعت برق، انتظار می‌رود که تأمین برق پایدار و باکیفیت بهبود یابد. از جمله مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• افزایش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در تولید و توزیع برق
• افزایش بهره‌وری نیروگاه‌ها از طریق اصلاح مقررات ناکارآمد
• کاهش هزینه‌های تولید برق با استفاده از سازوکارهای رقابتی

آیین نامه اجرایی ماده 4 قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق 

آیین نامه اجرایی ماده 4 قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق توسط هیئت وزیران در جلسه ۱۴۰۲/۸/۳ به پیشنهاد وزارتخانه های نفت، نیرو و صنعت، معدن و تجارت و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده ۴ قانون مانع زدایی مصوب ۱۴۰۱، به شرح زیر تصویب شد:

چالش‌های پیش رو ماده 4 قانون مانع زدایی از صنعت برق

هرچند تصویب ماده 4 قانون مانع‌زدایی از صنعت برق نقطه عطفی در اصلاح این صنعت محسوب می‌شود، اما چالش‌هایی مانند اجرای ناقص قوانین، مقاومت برخی نهادهای دولتی و نیاز به زیرساخت‌های جدید همچنان پابرجاست. بنابراین، نظارت دقیق و اجرای صحیح این ماده می‌تواند نقش کلیدی در توسعه پایدار صنعت برق کشور ایفا کند.

با توجه به اهمیت این قانون، ضروری است که سیاست‌گذاران و فعالان صنعت برق به طور جدی در مسیر اجرای صحیح آن گام بردارند تا بتوانند چالش‌های پیش رو را به فرصت‌هایی برای رشد و شکوفایی این صنعت تبدیل کنند.